Zeg eens eerlijk. Wanneer heb je voor het laatst op jezelf gemopperd? Dat je die ene opmerking toch écht had moeten inhouden? Vast nog niet zo lang geleden. En wanneer heb je je zelf voor het laatst een schouderklopje gegeven? Dat het toch echt aardig van je was om die collega even te helpen? Vast al wat langer geleden. Gek is dat. De dingen die niet helemaal vlekkeloos verlopen geven wij oneindig veel aandacht, terwijl wij onze positieve eigenschappen niet (meer) opmerken.
En hoe kijk je dan naar je kind? Heb je alleen oog voor die zaken die soms zo moeizaam gaan of zie je ook nog dat je kind al helemaal zelfstandig doucht en zijn bord naar de keuken brengt na het eten?
In elk kennismakingsgesprek met ouders en kind schenk ik op de een of andere manier aandacht aan die zaken die wél goed gaan. Uiteraard bespreken we de hulpvraag, maar ik vraag ook naar de dingen die goed gaan. We doen een kwaliteitenspel of een vaardighedenspel en ik zie ter plekke dat het kind er weer in gaat geloven dat er een oplossing komt voor die moeilijke situatie.
Complimenten geven is ook een goede manier om je kind te bevestigen. Maar let er dan wel op hoe je dat doet. Een vaag compliment als ‘’Goed zo’’ zegt eigenlijk niets. Een compliment als ‘’Jij bent echt slim in rekenen’’ is ook niet zo handig. Het stimuleert je kind namelijk niet om door te zetten als het iets moeilijks tegenkomt. Goede complimenten tonen waardering voor het proces dat een kind heeft doorgemaakt. ‘’Ik ben trots op je omdat je zo lang hebt geoefend en doorgezet.’’ Je kunt ook specifieke vaardigheden benoemen zodat je kind inzicht krijgt in zijn eigenschappen. ‘’Wat goed dat je die klasgenoot die som ging uitleggen, dat was erg behulpzaam van je’’. Het is ook leuk om je kind te vragen welk compliment het zichzelf zou geven. ‘’Wat vind je van jezelf dat je niet boos bent geworden toen je dat spelletje verloor?’’ Op die manier help je je kind zichzelf te begrijpen én te waarderen.
Pubers verzanden regelmatig in zwart-wit denken. ‘’Alles is belachelijk’’ of ‘’Ik doe ook nooit iets goeds’’. Ga eens samen aan tafel zitten en maak een overzicht (met een groene stift) van al die zaken die goed gaan. Houd het klein. Schrijf bijvoorbeeld op dat je puber op tijd uit bed komt of zijn kleding in de wasmand gooit. Daarnaast maak je een rood overzicht van de lastige punten. Bijna altijd is het resultaat dat er meer groene dingen op papier staan dan rode. Dat geeft een reëel beeld én moed.
Een verrassingscompliment onder het kussen of in de broodbak helpt trouwens ook om zelfvertrouwen te stimuleren. Er is een leuk complimentenspel te koop maar je kunt natuurlijk ook zelf een briefje schrijven. En vergeet dan vooral niet om jezelf óók even een schouderklopje te geven voor deze acties!